Haalbaarheidsstudie Fort 4 Mortsel














De herbestemming van Fort 4 is een buitenkans om Mortsel op de kaart te zetten. De militaire infrastructuur in het midden van het stadcentrum is niet alleen waardevol historisch erfgoed maar eveneens een groene oase in het midden van de Stad.
Om te weten wat er leeft in Mortsel, analyseren we wat er al aanwezig is in de stad en hoe het fort zich kan inbedden in het bestaande netwerk.
Het groene Fort in het hartje van de stad is een groene kans voor Mortsel.
Op het stadsplein vinden al verschillende korte-keteninitiatieven plaats en ook uit ondervragingen blijkt dat er positieve interesse is naar samentuinen, volkstuinen en lokale voedselproductie. De herbestemming van Fort 4 maakt het mogelijk om de kleine initiatieven op grotere definitievere schaal uit te voeren. We proberen het fort een identiteit te geven waarbij de herbestemming van de verschillende gebouwen deel wordt van een groter 'korte keten'-verhaal. We maken plaats voor een groene economie, ateliers en een restaurant dat de producten lokaal kan verwerken met een klein hotel - ingebed in een productief landschap.
De haalbaarheidsstudie licht de herbestemming van 3 gebouwen van het fort toe: het reduit, het officierengebouw en het bureelgebouw.
We analyseren de bouwgeschiedenis, de randen, ontsluitingen en bouwkundige toestand. We zoeken naar een onderscheidende identiteit, een kapstok waar de verschillende gebouwen hun herbestemming aan ophangen.
De bijzondere karakteristieken en de grote omvang van het reduit maken een herbestemming niet evident. Onderzocht wordt of een volledige bezetting met werkplekken en ateliers te prefereren is boven een gedeeltelijke bezetting. En kan het reduit dan toch maatschappelijk iets betekenen?
De huidige benadering vanuit de Neerhoevelaan voelt als een achterdeur. De voorgestelde volumetrie, met het torentje op kop, kan hier een rol van betekenis vervullen. De volumetrie van het torentje is enerzijds ingegeven door de inpassingen van een hotel, maar anderzijds ook door de specifieke plek. De benadering van het glacis mag gemarkeerd worden. Het torentje bij het officierengebouw samen met een eventuele optopping van het bureelgebouw vormen discrete hedendaagse toevoegingen aan de fort-site die naar beeld een link met elkaar kunnen leggen.
Door het testen en ontwerpen in wisselwerking met de financiële calculatie te laten verlopen, worden voorstellen naar voor geschoven waarmee de Stad Mortsel beslissingen kan nemen naar toekomstige investeringen toe.
Het haalbaarheidsonderzoek loopt parallel met de in opmaak, en deels zelfs reeds in uitvoering, zijnde restauratiedossiers van het reduit en het officierengebouw. De restauratiedossiers worden opgemaakt door Erfgoed&Visie en begeleid door vzw Kempens Landschap.
De fasering en de daaraan gekoppelde subsidiëring vormen belangrijke parameters voor het ontwerpmatig en financieel beslissingsproces.